Bişkek, Kırgızistan’ın başkenti ve en büyük şehridir. Ayrıca Çu bölgesiyle direkt bir bağlantısı olmamasına karşın bu bölgenin yönetimi de Bişkek’tedir. Kent, Kırgızistan’ın kuzey bölgelerinde bulunmaktadır.

Tarihçe
İpek Yolu üzerinde bulunan ve kervanların dinlenme yeri olan yörede, 1825′de Özbek hanı Hokand bir kale yaptırdı. Ruslar 1862′de kaleyi yakıp yıkarak bölgeyi de ele geçirdiler. Önceleri kalenin yerini garnizon olarak kullanan Ruslar, zamanla kenti geliştirip Pişpek olarak adlandırdıktan sonra Rus köylülerine verimli topraklar verip onların bölgeye yerleşmelerini özendirdiler. 1926′da kent yeni kurulan Kırgız Sovyet Cumhuriyetinin başkenti oldu. Yine 1926′da kentin adı, Rus devrimlerinde önemli roller oynamış, Lenin’in yakın arkadaşı ve Bişkek doğumlu Mikhail Frunze’nin anısına Frunze olarak değiştirildi. Sovyetler Birliği’nin 1991′de dağılmasından sonra, Kırgızistan 1991′de bağımsızlığını kazanınca, kentin adı Bişkek’e çevrildi. Kent bugün hızla yenilenen canlı bir yerdir. Sovyet döneminde bulunan birçok sanayi kuruluşu bugün ya kapanmış, ya da küçülmüş olarak üretimlerini sürdürmektedirler. Bir zamanlar Bişkek’in barındırdığı önemli bir Sovyet savaş pilotu eğitim okulunu bitirenler arasında Mısır’ın başkanı Hüsnü Mübarek de vardır. 2002′de ABD Manas uluslararası havaalanını antlaşmayla Afganistan ve Irak’a karşı kullanılmak üzere “Gancı ABD üssü”ne çevirince, Rusya da benzeri bir antlaşmayla Kant’da kendi hava üssünü kurmuştur.

Coğrafi Özellikleri

Bişkek şehri,  42°52′29′′ kuzey enlemi ve 74°36′44′′ doğu boylamında, Kırgız Ala-Too aralığında Tianşan Kırgız sıradağlarının uzantısında 127 kilometrekarelik bir alan üzerine kuruludur. Çuyski Nehri tarafından ikiye bölünen şehrin kuzeyi Kazakistan’a komşudur. Çu nehri büyük bir alanı sulamaktadır. Deniz seviyesinden ortalama 800 m yükseklikte bulunan Bişkek 6. Saat diliminde yer almaktadır.

İklim
Bişkek dağlık bir alan olduğundan ortalama 332 gün nemli karasal iklime sahiptir. Günlük ortalama sıcaklık Ocak ayında -3 °C, Temmuz süresince yaklaşık 24,7 °C’dir. Yaz aylarında zaman zaman karşılaşılan kuru fırtına nadiren toz fırtınalarına sebep olur.  Kış aylarında, seyrek kar fırtınaları ve sık sık ağır sis özellikleri hakimdir.  Sis gün boyunca sürebilir.

Nüfus Bilgileri

2004 sayımına göre 866.300 kişi yaşar. Bilhassa 1960′lardaki hızlı sanayileşmeyle şehre göçler olmuş ve nüfus hızla artmıştır. % 52.4’ü Kırgız, % 21’i Rus, % 12.9’u Özbek, % 2.5’i Ukraynalı,  % 1.6’sı Tatar’dır.

Şehrin Genel Görünümü
Bugünkü Bişkek, geniş caddeli ve ağaçlıklı modern bir yapıdadır. Parkları ve çok sayıda meyve bahçeleri vardır. Bişkek, geniş yolların, mermer devlet yapılarının, Sovyetler tasarımı apartman bloklarının bulunduğu bir kenttir. Adeta bir satranç tahtası biçiminde tasarlanmış olup, sokakların çoğunun iki yanında ağaçları sulama amaçlı dar arklar bulunur. Bu yolla sulanan ağaçlar, yazları sıcakta gölgelik görevi gördükleri gibi, kenti de güzelleştirirler. Issyk Kul’a ve güneydeki diğer bölgeleri kapsayan dağ yolculukları için Bişkek son derece uygun. Şehrin ana meydanı Ala-Too sıkça politik gösterilere ve festivallere ev sahipliğini yapıyor. Meydan ile Meclis binası arasıda Ulusal Müze bulunuyor. Binanın kuzey tarafındaki büyük Lenin heykeli Sovyet yönetimi sırasında binanın güneydeydi. İlk iki katta Kırgız tarihini, en üst katta ise Sovyet döneminden bu yana değiştirilmemiş olan gelişmelere ışık tutan materyaller sergileniyor. Meydanda ayrıca Devlet Tarih Müzesi de yer alıyor. Eğlence parkı Panfilova, Meclis binası ve Beyaz Ev (Başkanlık Konutu) arasında bulunuyor. Ana devlet binası olan Beyaz Ev, yedi katlı mermerlerle kaplı gösterişli bir binadır. Yakınlarındaki parkta Ivan Panfilov heykeli var. Bişkek Tren İstasyonu 1946 yılında Alman savaş mahkûmları tarafından inşa edildi ve o günden bu yana hiçbir yenilik yapılmadan ayakta kaldı. İstasyonun hemen karşısında bulunan Erkindik Bulvarı’ndaki Mikhail Frunze’ın atlı heykeli bulunmaktadır. Devlet Uygulamalı Sanatlar Müzesi’nde Kırgız el işi sanatı örnekleri sergileniyor. Eğitim üst düzeyde olup Kırgızistan Bilimler Akademisi, Kırgızistan Devlet Üniversitesi, tarım, tıp, teknik ve öğretmen yüksekokulları başlıca eğitim kurumlarıdır.

Ekonomi
Tarım havzası üzerine kurulu Bişkek’te meyve, sebze, pamuk ağırlıklı tarım ve hayvancılık yapılmaktadır.   İkinci Dünya Savaşına kadar şeker, et ve meyve konserveciliği gibi hafif sanayi kuruluşları vardı. Savaş sırasında ağır sanayi doğuya kaydırılınca tarım makineleri, otomobil sanayi ve metal işleme gibi sanayiler kurulmuştur. Heykeller, oymalar, resimlerin ön planda olduğu el yapımı eserler diğer gelir kaynağıdır.

Kardeş şehirler
Ankara , Türkiye
İzmir , Türkiye
Almatı , Kazakistan
Astana , Kazakistan
Colorado Springs , ABD
Meriden ,  ABD
Toronto , Kanada
Urumçi , Doğu Türkistan
Minsk, Beyaz Rusya

Bir yanıt yazın

Your email address will not be published. Required fields are marked *

Post comment